دکتر احمد قمی فر / بیماری های شایع مغز و اعصاب / پاسخ به ۳ سوال مهم شما در رابطه با درمان آلزایمر
۹ دقیقه
شناخت آلزایمر

پاسخ به ۳ سوال مهم شما در رابطه با درمان آلزایمر

آنچه می خوانید...

آلزایمر بیماری تخریب کننده سلول های بافت خاکستری مغز می باشد که علت بروز این بیماری پیشرونده رسوب ماده ای به نام آمیلویید یا تنگل است که موجب از بین رفتن سلول های خاکستری مغز و زوال عقل می گردد که در این مقاله به موضوع آیا آلزایمر درمان می شود، می پردازیم.

  • صحبت های آقای دکتر احمد قمی فر در رابطه با بیماری آلزایمر را می شنویم

آلزایمر یا Alzheimer disease(AD) چیست؟

سیستم عصبی مسئول تمامی اعمال بدن است. بدون آن هیچ کدام از اندام های ارادی یا غیر ارادی ما از جمله تنفس، ضربان قلب و اندام های بدن قادر به اجرای وظایف خود به درستی نیستند. اگر در این سیستم اختلالی ایجاد شود طیف وسیعی از بیماری ها، از نقص در تکلم گرفته تا مرگ ممکن است برای هر فردی اتفاق بیفتد. در این میان آلزایمر یا Alzheimer disease(AD) جزو شایع ترین بیماری های اختلال در سیستم عصبی بوده و با مرگ سلول های عصبی، از دست رفتن ارتباطات و در نتیجه کوچک تر شدن مغز همراه است و باعث ایجاد فراموشی و حتی سایر آسیب های مغزی می شود.

علائم آلزایمر

در این نوع اختلال یا زوال عقل، اختلال حافظه به تدریج پیشرفت می کند واز لحاظ آماری در یک هشتم افراد بالای ۶۵ سال دیده می شود.

معمولاً قبل از مبتلا شدن به آلزایمر در بیمار علائمی دیده می شود که در صورت تشخیص به موقع پزشک متخصص مغز و اعصاب می توان سرعت پیشرفت این بیماری را کند کرد. علائم این بیماری عبارتند از :

  • تغییر ناگهانی در حافظه و رفتار
  • اختلال در توانایی قضاوت
  • فراموش کردن نکات ساده و یا اعمال عادی در زندگی
  • اختلال در گفتار و تکلم
  •  نقص در حافظه کوتاه مدت و زیاد سوال پرسیدن در نتیجه ی ناتوانی در درک بعضی مسائل
  •  سخت بودن یاد آوری کلمات، اشخاص و … 
علل آلزایمر

علل ایجاد آلزایمر چیست

علت بروز بیماری آلزایمر رسوب یکسری پروتئین به نام آملوئید و تاو در بیرون یا درون سلول های مغزی می باشد که این عارضه با ایجاد پلاک یا گره در این سلول ها اتفاق می افتند. این اتفاق قبل از بروز علائم شروع شده و خوشبختانه همین عامل باعث می شود که تشخیص بیماری قبل از شروع علائم با دستگاه های خاصی ممکن باشد.

با گذشت زمان و با رسوب این پروتئین ها در مغز سطح ناقل های عصبی در مغز به شدت کاهش پیدا می کند و مناطق مختلفی در مغز شروع به کوچک شدن می کند. اولین منطقه ای از مغز که تحت تاثیر قرار می گیرد معمولا بخش حافظه است اما ممکن است که ابتدا بخش های دیداری و یا گفتاری و زبان مغز هم به مرور دچار آسیب شوند.

از دیگر عواملی که شدت دهنده این بیماری می باشد افزایش سن است. به طوری که در بعضی تحقیقات آمده است که به ازای هر پنج سال بعد از ۶۵ سالگی ریسک ابتدا به آلزایمر در افراد دو برابر می شود.

سابقه ی بیماری های زوال عقلی در خانواده مانند پارکینسون، داشتن بیماری سندرم داون، جراحت و آسیب های شدید مغزی، سبک زندگی کم تحرک، از دست دادن شنوایی، افسردگی و مشکلات قلبی از جمله عواملی هستند که ریسک ایتلا به این عارضه را در فرد افزایش می دهند.

آلزایمر به چند دسته تقسیم می شود

از نظر زمانی این بیماری به سه سطح اولیه، میانی و نهایی تقسیم بندی می شود که هر کدام بازه ی زمانی مخصوص به خود را دارند. سطح اولیه یا خفیف بین ۲ تا ۴ سال ،سطح میانه یا متوسط بین ۲ تا ۱۰ سال و سطح نهایی یا شدید بین ۱ تا ۳ سال طول می کشد.

مرحله اول: بیماری آلزایمر تحت بالینی

هنوز بیماری ایجاد نشده و ممکن است بیمار به علت مسائلی مثل سابقه ی خوانوادگی در خطر آن باشد. ممکن است سال ها طول بکشد ولی علائمی بروز نکند.

مرحله دوم: فراموشی بسیار خفیف

فرد اختلالات بسیار خفیف و در حد نرمال داشته و معمولا در حالت عادی در افراد بالای ۶۵ سال دیده می شود. این نوع فراموشی طبیعی بوده و سیر طبیعی زوال عقل در نتیجه ی افزایش سن است معمولا علائمی که در این مرحله مشاهده می شود اختلالی در کار و فعالیت اجتماعی افراد و عمر باقی مانده آنها ایجاد نمی کند

مرحله سوم: آلزایمر خفیف

در این مرحله آلزایمر کم‌کم قابل تشخیص می باشد و فرد در کارهای روزانه ی خود با مشکل مواجه می شود و علائم و حتی انکار کردن شرایطش بارز تر می شود.

مرحله چهارم: آلزایمر شدید

این مرحله آخرین مرحله ی آلزایمر است که که کم‌کم ارتباطات بیمار با دنیای اطراف کم می شود به قدری که نه تنها توانایی صحبت کردن و فهمیدن بقیه را ندارد بلکه کنترل ماهیچه های صورت و گردن برایش مشکل است. بیمار در خوردن و حرکت کردن مشکل پیدا کرده و در مواردی کاملا توانایی حرکتش را از دست می دهد. این افراد تا قبل از مرگ کاملا وابسته به اطرافیان هستند.

تشخیص بیماری آلزایمر

برای تشخیص این عارضه پزشک متخصص مغز و اعصاب از روش‌ها و ابزار مختلفی استفاده می کند تا بررسی کند که فرد مبتلا به اختلالات حافظه ناشی از آلزایمر است یا خیر . برخی از این روش‌ها عبارتند از:

  • از خود فرد بیمار، اعضای خانواده و یا دوستان وی در مورد سلامت عمومی بیمار، سوابق بیماری‌های گذشته، توانایی بیمار در انجام امور روزمره و تغییرات رفتاری و شخصیتی بیمار سؤالاتی پرسیده می‌شود.
  • برخی تست‌های حافظه، حل مسئله، توجه، شمارش و زبان از بیمار گرفته می شود.
  • آزمایش‌های پزشکی مانند آزمایش خون و ادرار برای شناسایی علل احتمالی بیماری انجام می‌شود.
  • اسکن‌های مغزی مانند سی تی اسکن ، ام آر ای و پت  انجام می‌شود

شناخت آلزایمر

درمان بیماری آلزایمر

متاسفانه بیماری آلزایمر درمان قطعی ندارد اما متخصص مغز و اعصاب برای بیمار با توجه به سطح بیماری داروهایی را تجویز می‌کند که این داروها می‌توانند برخی علائم را کاهش دهند و سرعت پیشرفت بیماری را کم کنند. در برخی از افراد داروهای آلزایمر می‌تواند برای مدتی علائم مرتبط به حافظه و برخی تغییرات شناختی را کاهش دهد.

اما امروزه دو نوع دارو برای درمان علائم شناخته شده آلزایمر مورد استفاده قرار می‌گیرد که عبارتند از:

مهارکننده کولین استراز: این داروها سطح ارتباط بین سلولی که یک انتقال‌دهنده عصبی (استیلکولین) آن را تأمین می‌کند و با بیماری آلزایمر در مغز از بین می‌رود را تقویت می‌کند. اثر این دارو کم است. و می تواند علائم عصبی مانند بیقراری یا افسردگی را کاهش دهند.

معمولاً مسدودکننده‌های کولین استراز شامل  دونپزیل (اریسپت)، گالانتامین (رازادین) و ریواستیگمین (اکسلون)می باشند که مهم‌ترین عارضه جانبی این داروها عبارتند از اسهال، حالت تهوع، بی‌اشتهایی و اختلالات خواب است. در برخی افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، عوارض جانبی خطرناک مانند کاهش نرخ ضربان قلب و بلوک قلبی بروز می کند.

ممانتین (نامندا): این دارو در سلول‌های شبکه ارتباطی مغز کار کرده و سرعت پیشرفت بیماری را در بیماری آلزایمر متوسط تا شدید کاهش می‌دهد. در برخی موارد این دارو همراه با مسدودکننده‌های کولین استراز تجویز می‌شود. عوارض جانبی این دارو عبارتند از یبوست، سرگیجه و سر درد

برخی مواقع داروهای دیگر مانند داروهای ضدافسردگی برای کنترل علائم رفتاری که به دلیل ابتلا به بیماری آلزایمر به وجود آمده‌اند تجویز می‌شوند.

همچنین می توان در کنار درمان دارویی از درمان تکمیلی و روش های غیردارویی مثل روان درمانی، گفتاردرمانی، کاردرمانی، ماساژدرمانی و .. استفاده کرد. انجام برخی فعالیت ها نیز مانند ورزش، پیاده روی، آوازخواندن، تحریک حواس پنجگانه از طریق محرکهای خوشایند و … می توانند در بهبود هر چه بیشتر علائم بیماری کمک کننده باشند.

بهترین دکتر درمان آلزایمر

همانطور که در این مقاله در رابطه با آلزایمر صحبت کردیم می دانید که آلزایمر بیماری است که با از بین رفتن سلول‌های مغز و کوچک شدن مغز همراه است. در اوایل این بیماری ممکن است صرفا حافظه نزدیک و کوتاه مدت خود را از دست بدهید و روند آهسته آن ممکن است فرایند درمان را به تعویق بیندازد. به همین دلیل، در صورت بروز علائم آلزایمر بایستی سریعا به پزشک و متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمایید مراجعه کنید. دکتر آلزایمر کسی است که به طور تخصصی بر روی درمان و تشخیص این بیماری کار می‌کند و تخصص کافی دارد. در واقع متخصص اعصاب و روان یا مغز و اعصابی است که در زمینه آلزایمر و درمان افرادی که با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، مهارت کافی دارد

آیا آلزایمر باعث افسردگی می گردد؟

متاسفانه افسردگی یا افکار منفی در مبتلایان به آلزایمر رایج است، اطرافیان و خانوادی بیمار باید دقت کنند تا بتوانند افسردگی ساده و رایج را از احساسات منفی و دلمردگی شدید تشخیص دهند زیرا در صورت بروز افسردگی، لازم است بیمار تحت درمان دارویی قرار بگیرد.

دکتر قمی فر

دکتر احمد قمی فر متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات هستند و در زمینه الکتروفیزیولوژی بالینی ( نوار عصب و عضله، نوار مغز و نوار چشم ) دارای تخصص می باشند.

54 پاسخ

  1. دکتر جان پدر من جدیدا اگر کمی از نظر جسمی خسته باشه و روز شروغی داشته باشه ساعات پایانی روز موقع رانندگی خیایون ها مسیر های ثابت و همیشگی رو گم میکنه و میگه حتی چند ثانیه گم میکنم کجام

    یا میگه مثلا وسط مسیر یادم میره قراره کجا برم

    این میتونه شروع آلزایمر باشه؟😢

  2. سن الزایمر واقعا اومده پایین
    من دختر خالم ۲۵ سالشه ولی انقدر فراموشکار شده که خدا میدونه. تحت درمان هم هست ولی براش این حجم از فراموشی خیلی سخت شده و ناامید از درمان شده

    1. سابقه ی بیماری های زوال عقلی در خانواده مانند پارکینسون، داشتن بیماری سندرم داون، جراحت و آسیب های شدید مغزی، سبک زندگی کم تحرک، از دست دادن شنوایی، افسردگی و مشکلات قلبی از جمله عواملی هستند که ریسک ایتلا به این عارضه را در فرد افزایش می دهند.

  3. آقای دکتر این که می گن تمرینات حافظه و مثلا جدول حل کردن تاثیر داره واقعیه من واقعا نگران مادرم هستم سنی ندارن ولی حافظه شون خیلی تحلیل رفته اگه الان دکتر مراجعه کنن ممکنه از آلزایمر جلوگیری کنه ؟

  4. آقای دکتر این که می گن تمرینات حافظه و مثلا جدول حل کردن تاثیر داره واقعیه من واقعا نگران مادرم هستم سنی ندارن ولی حافظه شون خیلی تحلیل رفته اگه الان دکتر مراجعه کنن ممکنه از آلزایمر جلوگیری کنه ؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *