۵ دقیقه
درمان سنکوپ

بیماری سنکوپ را بشناسید

آنچه می خوانید...

سنکوپ یعنی از دست دادن هوشیاری به‌صورت گذرا که به همراه ناتوانی در حفظ تعادل بدن می باشد و به صورت خودبه‌خودی بهبود می یابد. باید بدانید که سنکوپ با تشنج، کما، شوک و یا دیگر حالات ناشی از اختلال در هشیاری همراه نمی‌باشد . در این مقاله همراه ما باشید تا شما را با بیماری سنکوپ و عوارض آن آشنا سازیم.

سنکوپ چیست؟

سنکوپ، اصطلاحی پزشکی برای غش کردن یا بیهوش شدن است. این عارضه به دلیل کاهش جریان خون در مغز پیش می آید. سنکوپ ممکن است در صورت افت ناگهانی فشار خون، کاهش ضربان قلب، یا تغییر در مقدار خون در نواحی بدن شخص اتفاق بیفتد و یک دلیل پزشکی برای غش کردن یا بیهوش شدن است. این عارضه به دلیل کاهش جریان خون در مغز پیش می آید. سنکوپ ممکن است در صورت افت ناگهانی فشار خون، کاهش ضربان قلب، یا تغییر در مقدار خون در نواحی بدن شخص اتفاق بیفتد.

سنکوپ

دستگاه عصبی خودمختار (ANS)

اغلب کنترل عملکرد بدن، بدون آگاهی ما اتفاق می افتد، ANS به طور خودکار بسیاری از عملکردهای بدن مانند تنفس، فشار خون، ضربان قلب و مثانه را کنترل می کند.

میزان شیوع سنکوپ

سنکوپ یک بیماری شایع است که می تواند در هر سنی رخ دهد ولی به طور معمول ۳ درصد از مردان و ۳.۵ درصد از زنان را در مقطعی از زندگی تحت تاثیر قرار می دهد. احتمال بروز سنکوپ با افزایش سن شایع تر شده و تا ۶ درصد از افراد بالای ۷۵ سال را تحت تاثیر قرار می دهد.

انواع سنکوپ

سنکوپ انواع مختلفی دارد و نوع سنکوپ بستگی به علت ایجاد مشکل دارد.

سنکوپ وازوواگال (سنکوپ قلبی-عصبی )

سنکوپ وازوواگال شایع ترین نوع سنکوپ است. علت آن افت ناگهانی فشار خون است که باعث افت جریان خون به مغز می شود. وقتی این اتفاق می افتد، قلب و سیستم عصبی خودمختار (ANS) برای ثابت نگه داشتن فشار خون فعالیت می کنند. برخی از بیماران مبتلا به سنکوپ وازوواگال شرایطی به نام افت ارتواستاتیک فشار خون دارند. این وضعیت از کوچکتر شدن عروق خونی در هنگام ایستادن بیمار جلوگیری می کند و باعث جمع شدن خون در پاها و کاهش سریع فشار خون می شود.

سنکوپ وضعیتی

سنکوپ وضعیتی

سنکوپ وضعیتی نوعی سنکوپ وازوواگال است. این عارضه فقط در شرایط خاصی اتفاق می افتد که بر سیستم عصبی تأثیر می گذارد و منجر به سنکوپ می شود.

برخی از این موقعیت ها عبارتند از:

  • کم آبی بدن
  • فشار عاطفی شدید
  • اضطراب
  • ترس
  • درد
  • گرسنگی
  • مصرف الکل و یا مواد مخدر
  • هایپرونتیلاسیون (تنفس سریع و عمیق که اضطراب عامل اصلى آن است.)
  • سرفه های شدید
  • ادرار کردن (سنکوپ ادراری)

سنکوپ وضعی ( افت فشار خون وضعیتی)

سنکوپ وضعی در اثر افت ناگهانی فشار خون به دلیل تغییر سریع وضعیت، مانند حالت دراز کشیدن به حالت ایستاده ایجاد می شود. مصرف برخی داروها و کم آبی بدن می تواند منجر به این وضعیت شود. بیماران مبتلا به این نوع سنکوپ معمولاً تغییراتی در فشار خون خود دارند که باعث کاهش حداقل ۲۰ میلی متر جیوه (عدد سیستول/بالا) و حداقل ۱۰ میلی متر جیوه (عدد دیاستول/پایین) در هنگام ایستادن می شود.

سنکوپ قلبی ناشی از یک بیماری قلبی یا عروقی است که بر جریان خون به مغز تأثیر می گذارد. این عارضه عبارتست از ریتم غیرطبیعی قلب (آریتمی)، انسداد جریان خون در قلب، انسداد رگ‌های خونی قلب (ایسکمی میوکارد)، بیماری دریچه و تنگی آئورت خون باشد.

سنکوپ مغزی(عصبی)

سنکوپ عصبی در اثر یک بیماری عصبی مانند تشنج، سکته مغزی یا حمله ایسکمی گذرا (TIA) ایجاد می شود. همچنین ممکن است با وجود عادی بودن فشار، بیماری‌های نادر همچون میگرن و هیدروسفالی می‌توانند از عوامل سنکوپ مغزی باشند.

سندرم تاکی کاردی ارتواستاتیک وضعیتی (POTS)

سندرم تاکی کاردی وضعیتی-اورتواستاتیک ناشی از ضربان قلب بسیار سریع (تاکی کاردی) است و زمانی اتفاق می افتد که فرد پس از نشستن یا دراز کشیدن بایستد. ضربان قلب در حالت طبیعیِ استراحت ۶۰ تا ۱۰۰ بار در دقیقه می زند و ابتلا به این وضعیت منجر به افزایش ضربان قلب در حالت استراحت می شود. این عارضه در زنان شایع‌تر است، اما در مردان نیز ممکن است رخ دهد.

علل ناشناخته سنکوپ

علت سنکوپ در حدود یک سوم بیماران ناشناخته است. با این حال، افزایش خطر سنکوپ یک عارضه جانبی برای برخی داروها است.

علائم سنکوپ

شایع ترین علائم سنکوپ عبارتند از:

  • احساس سبکی سر
  • بی دلیل افتادن
  • احساس سرگیجه داشتن
  • احساس خواب آلودگی یا گیجی
  • غش، به خصوص بعد از خوردن غذا یا ورزش
  • احساس بی ثباتی یا ضعف در هنگام ایستادن
  • ایجاد تغییر و اختلال در بینایی، مانند دیدن لکه ها یا داشتن دید تونلی
  • سردرد
علائم سنکوپ

چه چیزی باعث سنکوپ می شود؟

سنکوپ می تواند به دلایل زیادی ایجاد شود. بسیاری از افراد بدلیل داشتن بیماری زمینه ای که از وجود آن آگاهی ندارند ممکن است دچار سنکوپ شوند. همچنین ممکن است وضعیتی باشد که بر جریان خون در بدن تأثیر گذاشته و منجر به افت فشار خون پس از تغییر حالت و وضعیت گردد (مثلاً از دراز کشیدن به حالت ایستاده).

راه های تشخیص سنکوپ

تشخیص سنکوپ توسط متخصص مغز و اعصاب صورت می گیرد و از طریق روش های زیر می باشد.

  • آزمایش خون
  • الکتروکاردیوگرام (EKG)
  • تست ورزش
  • مانیتور قابل‌حمل قلب
  • اکوکاردیوگرام
  • تخت شیب‌دار آزمایش حجم خون

درمان سنکوپ شامل چه مواردی است؟

گزینه های درمانی به علت بوجود آمدن سنکوپ و نتایج ارزیابی و آزمایش بیمار بستگی دارد. هدف از درمان این است که شما را از علائم آزار دهنده سنکوپ دور نگه دارد.

  • مصرف داروها یا ایجاد تغییراتی در داروهایی که قبلا بیمار مصرف کرده است
  • ایجاد تغییرات در رژیم غذایی: مصرف کمتر نمک و نوشیدن مایعات بیشتر
  • احتیاط بیشتر هنگام ایستادن
  • بیمار بایستی هنگام خواب تخت خود را بالا ببرد، می تواند این کار را با استفاده از بالش های اضافی انجام دهد
  • اجتناب یا تغییر موقعیت‌ها یا «محرک‌هایی» که باعث بروز سنکوپ می‌شود
  • درمان بیماری قلب

دکتر قمی فر

دکتر احمد قمی فر متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات هستند و در زمینه الکتروفیزیولوژی بالینی ( نوار عصب و عضله، نوار مغز و نوار چشم ) دارای تخصص می باشند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *