سرگیجه و علل آن

سرگیجه و علل آن

آنچه می خوانید...

افرادی که احساس سرگیجه(vertigo) می کنند ممکن است احساس سبکی سر، عدم تعادل یا گیجی نیز داشته باشند. سرگیجه ناگهانی(acute vertigo) یک نوع شدید سرگیجه است. فردی که سرگیجه را تجربه می کند احساس می کند که خودش یا اطرافش در حال چرخش هستند.

سرگیجه ناگهانی می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله مشکلات گوش داخلی، فشار خون پایین و آسیب به  سلامت روان باشد. 

سرگیجه ممکن است به خودی خود برطرف شود، اما بهتر است برای حل این اختلال به پزشک متخصص مغزو اعصاب مراجعه کنید. برای آشنایی با سرگیجه و علل ایجاد آن در ادامه این مقاله همراه ما باشید.

علل سر گیجه

سرگیجه چیست

سرگیجه دورانی یا واقعی (vertigo) حالتی است که فرد احساس می‌کند محیط اطرافش به دور سرش در حرکت یا چرخش است یا اینکه محیط اطراف ثابت است اما خودش در حال حرکت یا چرخش است.

همین احساس حرکت یا چرخش است که سرگیجه واقعی را از سایر انواع گیجی یا سبکی سر  dizziness متفاوت می‌کند. در سبکی سر بیمار احساس عدم تعادل می‌کند اما احساس حرکت وجود ندارد. بیمار می‌گوید سرم گیج رفت یا چشمهایم سیاهی رفت.

علل ایجاد سر گیجه

به طور کلی عوامل مختلفی می توانند باعث سرگیجه ناگهانی شوند و برخی از آن ها جدی است. برخی از این عوامل عبارتند از:

 1-مشکلات گوش داخلی :

مشکلات گوش داخلی می تواند تعادل بدن را بهم بزند و این مسئله یکی از دلایل اصلی سرگیجه ناگهانی است. شرایطی که در گوش داخلی می تواند سرگیجه ناگهانی ایجاد کنند شامل موارد زیر است:

  • سرگیجه وضعیتی حمله ای خوش خیم (BPPV )؛ یک بیماری شایع است که باعث بروز دوره های مکرر سرگیجه می شود.
  • لابیرنتیت(labyrinthitis)؛ باعث التهاب حلزون یا ساختارهای گوش داخلی می شود.
  • نورونیت : زمانی اتفاق می افتد که عصبی در گوش داخلی به نام عصب دهلیزی ملتهب شود. این اختلال معمولا به علت عفونت ویروسی رخ می دهد. اختلال در عصب دهلیزی می تواند مسبب سرگیجه های ناگهانی شود.

۲-فشار خون پایین :

سرگیجه ناگهانی می تواند ناشی از فشار خون پایین باشد. ممکن است فردی دچار افت فشار خون وضعیتی یا افت فشار خون به علت کاهش قند خون شود. در این حالت ممکن است افراد دچار سرگیجه ناگهانی و کوتاه  به  همراه سیاهی رفتن چشم شوند.

۳-اختلال هراس :

فرد مبتلا به اختلال هراس، در دوره های ناگهانی و مکرر ترس شدیدی را تجربه می کند. این حملات پانیک نامیده می شوند و می توانند برای چند دقیقه ادامه داشته باشند. از علائم این نوع از حملات می توان به بروز سرگیجه شدید و ناگهانی به همراه تپش قلب، عرق سرد و احساس فشار و سنگینی در سر اشاره کرد.

۴-سکته مغزی :

حمله ایسکمی گذرا (TIA) که غالباً سکته مغزی نامیده می شود، مانند سکته مغزی است، اما علائم معمولاً فقط چند دقیقه طول می کشد. وقتی این اتفاق می افتد که به طور موقت جریان خون در بخشی از مغز مختل می شود.

برخلاف سکته مغزی، TIA معمولاً آسیب پایدار نمی زند. اما می تواند نشانه ای از بروز سکته جدی تر باشد. اگرچه این اتفاق نادر است، TIA می تواند دلیل سرگیجه ناگهانی باشد.گاهی اوقات، بروز سرگیجه ناگهانی تنها علامت TIA است. در مواقع دیگر، ممکن است علائم دیگری نیز وجود داشته باشد.

۵– سندرم منییر:

بیماری سندرم منییر با سه علامت حمله سرگیجه ، وزوز گوش وکم شنوایی  مشخص می‌شود. مبتلایان به این بیماری بطور ناگهانی دچار سرگیجه شدید، کم شنوایی و وزوز گوش می‌شوند.با گذشت چندین روز علائم برطرف می‌شود و مبتلایان برای مدتی هیچ علامتی ندارند.

۶- بیماری ام اس :

گاهی علامت اولیه در بیماری ام اس  نیز سرگیجه است که معمولاً شروع ناگهانی دارد. و گاهی در سیر بیماری ، سرگیجه بشکل حمله ای تظاهر می کند. و بیشتر زمانی مطرح می شود که سرگیجه در یک فرد جوان اتفاق افتاده و گاهی همراه با تاری دید ویا دوبینی است.

۷- میگرن :

میگرن بیشتر از یک بیماری سردرد است. همانطور که برخی افراد همراه با میگرن ،  اختلالات بینایی، تاری دید و یا دیدن نوارهای ضربان دار و چشمک زن و یا خطوط زیگزاگیرا تجربه می کنند، سرگیجه نیز دارند.

سایر بیماران ممکن است سرگیجه دورانی یا سایر انواع سرگیجه را حتی زمانی که سردرد شدید ندارند، تجربه کنند.

سرگیجه دورانی ممکن است چند ساعت یا چند روز طول کشیده و ممکن است با سردرد و همچنین حساسیت به نور و صدا مرتبط باشد.

۸-تومور های مغزی :

بعضی از تومور های مغز بخصوص آنهایی که در مخچه قرار دارند میتوانند باعث سرگیجه شوند که در بسیاری از موارد همراه با علائمی همچون سردرد هستند‌.

۹- برخی علل دیگر :

برخی علل دیگر مانند عوارض جانبی داروها، گرمازدگی، کمبود آب بدن، استرس، اضطراب ، نارسایی کمبود آهن، دریازدگی و… باعث ایجاد سرگیجه می شود.

چه زمانی  باید هنگام مشاهده سرگیجه به پزشک مراجعه کنیم؟

 در صورتی که سرگیجه با موارد زیر همراه باشد باید اورژانسی به پزشک  متخصص مغزو اعصاب مراجعه فرمایید:

  • ضربه مغزی و ضربه به سر
  • سردرد و تاری دید
  • گردن درد
  • تب زیاد
  • اختلال شنوایی
  • اختلال در صحبت کردن
  • افتادگی در پلک ها و دهان
  • حالت تهوع و استفراغ
  • درد قفسه سینه
  • بیهوشی

تشخیص سرگیجه

متخصص مغز و اعصاب ابتدا با بررسی علائم بیمار و انجام تست های نورولوژیکی و حتی در صورت لزوم انجام تصویر برداری با MRI  خونرسانی به نواحی مختلف مغز را بررسی می کند.  و سعی می کند علت مغزی احتمالی سرگیجه را تشخیص دهد.

درمان سر گیجه

درمان انواع سرگیجه

یک متخصص مغز و اعصاب متبحر و با تجربه در ابتدا باید علت سرگیجه را بخوبی تشخیص دهد، تا بتواند بهترین روش درمانی را بکار گیرد. بسته به علت ایجاد سرگیجه، روش درمانی متفاوت است و باید عامل ایجاد سرگیجه را درمان کرد .

مثلا در فردی که بدنبال افزایش فشار خون دچار سرگیجه شده است ، کنترل فشار خون با داروهای پایین آورنده فشار خون باعث کنترل سرگیجه می شود.

سرگیجه بدنبال عفونت گوش با درمان آنتی بیوتیکی برطرف میگردد و سرگیجه بدنبال ام اس درمان اختصاصی خود را دارد. و یا برای بیماری هایی مثل ام اس یا تومور های مغزی که به راحتی کنترل پذیر نیستند می توان با خوردن دارو های ضد تهوع یا کاهنده ی حس حرکت مقداری علائم را کاهش داد.

داروهایی نیز هستند که بدون توجه به علت سرگیجه می توانند باعث بهبودکامل یا نسبی سرگیجه شوند . سرگیجه های محیطی مانند سرگیجه وضعیتی خوش خیم  معمولا پاسخ بهتری به درمان داروئی می دهند.
برخی از داروهای مورد استفاده در سرگیجه عبارتند از:
بتاهیستین ، دیمن هیدرینات ، سیناریزین

دکتر قمی فر

دکتر احمد قمی فر متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات هستند و در زمینه الکتروفیزیولوژی بالینی ( نوار عصب و عضله، نوار مغز و نوار چشم ) دارای تخصص می باشند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *